Do napisania dzisiejszego wpisu natchnęła mnie pewna informacja medialna.
Otóż w Ostrołęce pewien mężczyzna miał zaatakować nożem swojego sąsiada. Bez wyraźnego powodu. Panowie nie mieli zatargu, po prostu tylko mieszkali w tej samej klatce bloku. Czyn nożownika można zakwalifikować jako usiłowanie zabójstwa.
Z artykułu, którego treść znajdziesz tutaj, możemy się dowiedzieć, że sprawca trafił do specjalnej jednostki penitencjarnej. Zakładu Karnego nr 2 w Łodzi wyposażonego w największy w Polsce szpital więzienny. W konsekwencji właśnie tam psychiatrzy potwierdzą, czy sprawca jest chory psychicznie. Dlaczego jest to istotne?
KIEDY SPRAWCA PRZESTĘPSTWA NIE PONOSI ODPOWIEDZIALNOŚCI
Kodeks karny przewiduje, że nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem.
Dlatego stan psychiczny oskarżonego, czy podejrzanego jest tak istotny. Na każdym etapie procesu karnego prokurator lub sąd ma obowiązek zlecić badanie psychiatryczne podsądnego, jeżeli na jaw wyjdą okoliczności wskazujące, że osoba taka może mieć zaburzenia psychiczne.
Konsekwentnie też z tego powodu przy pierwszym przesłuchaniu podejrzanego pada pytanie czy leczył się psychiatrycznie, neurologicznie lub odwykowo. Twierdząca odpowiedź na którekolwiek z tych pytań powoduje konieczność powołania dwóch biegłych lekarzy psychiatrów celem przeprowadzenia badania podejrzanego/oskarżonego pod kątem jego lub jej poczytalności.
CHORY NIE POPEŁNIA PRZESTĘPCA, ALE MOŻE STANOWIĆ ZAGROŻENIE DLA INNYCH OSÓB
Czy to, że sprawca przestępstwa nie może zostać ukarany oznacza, że nie czekają go lub jej żadne konsekwencje swojego czynu?
Nie, oczywiście, że nie. Prawdę mówiąc w niektórych przypadkach osoby takie czekają cięższe konsekwencje, aniżeli zwykła kara za przestępstwo.
Wobec niepoczytalnego sprawcy czynu zabronionego np. zabójstwa sąd umorzy postępowanie karne. Jednocześnie wobec takie sprawcy sąd zastosuje tzw. środki zabezpieczające. Są one tak nazwane ponieważ mają zabezpieczać społeczeństwo przed takimi osobami. Środkami takimi są:
- elektroniczna kontrola miejsca pobytu;
- terapia;
- terapia uzależnień;
- pobyt w zakładzie psychiatrycznym.
Najczęściej stosowany jest pobyt w zakładzie psychiatrycznym. Co ciekawe – w odróżnieniu od kary jaką sąd stosuje do poczytalnych sprawców przestępstw – czasu trwania stosowania środka zabezpieczającego sąd nie określa z góry. W rezultacie, i jest to częsta sytuacja, niepoczytalny sprawca czynu zabronionego przebywa w zamknięciu dłużej niż osoba poczytalna, która odbyła karę pozbawienia wolności.
DLACZEGO KARA JEST LEPSZA NIŻ PSYCHIATRYK
Pytanie wydaje się banalne i odpowiedź na nie raczej nie nastręcza trudności. Spróbuję jednak na nie odpowiedzieć analitycznie.
Po pierwsze skazany przestępca wie ile ma czasu do odbycia kary pozbawienia wolności. Niepoczytalny sprawca czynu zabronionego tego nie wie i nie będzie wiedział. Jego pobyt jest „bezterminowy”. W tym sensie, że sąd co pół roku zleca lekarzom psychiatrom wydanie opinii o postępach w leczeniu, rokowaniach na przyszłość i ocenie możliwości ponownego popełnienia społecznie szkodliwego czynu zabronionego przez detencjonowanego. Jak się domyślasz z reguły psychiatrzy odpiszą sądowi, że leczony psychiatrycznie w dalszym ciągu stwarza zagrożenie a postępy w leczeniu są niewystarczające. To powoduje, że sąd ciągle przedłuża „leczenie” w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym.
Kto chciałby na siebie wsiąść odpowiedzialność za ponowne karalne zachowanie osoby z zaburzeniami psychicznymi, która już raz popełniła czyn zabroniony? ….. też tak myślę, raczej nikt.
Po drugie skazany przestępcą może po połowie kary ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania reszty kary. Niepoczytalny sprawca czynu zabronionego nie ma takiego prawa. O jego losie decyduję de facto lekarze pod nadzorem sądu.
Po trzecie skazany przestępca może uzyskać przepustkę z zakładu karnego na wolność aby uczestniczyć w ważnych rodzinnych wydarzeniach. Może również odraczać odbywanie kary nawet o rok lub domagać się przerwy w wykonaniu kary. Jak się domyślasz niepoczytalny sprawca czynu zabronionego jest przyjmowany do psychiatryka niezwłocznie i raczej (na pewno) prędko nie wyjdzie na przepustkę lub przerwę.
***************************
Zapraszam Cię do zapoznania się z pozostałymi wpisami na blogu:
ŚWIADEK KORONNY; NA CO MOŻE LICZYĆ SKRUSZONY GANGSTER?
TALON NA PACZKĘ DO ARESZTU ŚLEDCZEGO
KAMIL D. i jego niesamowite BMW
Polecam Ci również do odsłuchania moje podcasty KRĄG PRZESTĘPSTWA oraz ANATOMIA PRZESTĘPSTWA :
KRĄG PRZESTĘPSTWA #6 Dozór elektroniczny
ANATOMIA PRZESTĘPSTWA #2 Oszustwo
Zdjęcie udostępnione dzięki uprzejmości autora Andy Li na Unsplash.
Dzień dobry!
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }