Zaczęło się od telefonu:
– Czy pan mecenas zajmuje się sprawami karnymi?
– Tak , jak mogę pomóc?
W czasie rozmowy dowiedziałem się, że członek rodziny osoby z którą rozmawiam została zatrzymana. Oczywiście przez policję. Rodzina , co zrozumiałe, nie znała powodów zatrzymania.
W przypadku spraw karnych praca adwokata wymaga w pierwszej kolejności spotkania z klientem. Gdy nie jest to możliwe należy porozmawiać z osobami dla niego najbliższymi. Z wywiadu obrońca poznaje zarys sprawy i ustala możliwe drogi postępowania.
W opisywanej sprawie klient został zatrzymany i przewieziony przez funkcjonariuszy policji KMP „na dołek”.
Pewnie domyślacie się co to oznacza…
POLICYJNY ARESZT
Każdy może zostać pozbawiony wolności, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że dana osoba popełniła przestępstwo. Dodatkowo istnieje obawa ucieczki lub ukrycia się.
Każdą osobę zatrzymaną należy poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących jej prawach. W tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata.
Pierwsze spotkanie z zatrzymanym odbyłem w nowej siedzibie Komendy Miejskiej Policji. Po upływie dwóch, trzech albo czterech godzinach (po drugiej przestałem liczyć….) spędzonych w poczekalni – obecnie nazywa się to recepcją, tak (!) na komendzie jest recepcja z prawdziwą recepcjonistką….zresztą bardzo miłą i pomocną – umożliwiono mi rozmowę z klientem.
Pierwszy kontakt z osobą zatrzymaną zawsze jest ograniczony do kilku minut pod nadzorem funkcjonariuszy. Zatrzymany z jednej strony czuje ulgę, że jest osoba, która chce jej pomóc, ale jeszcze nie do końca jej ufa. Rozmowa dotyczy ogólnych przyczyn zatrzymania i szybko przenosi się na najbliższych dla zatrzymanego. W rozmowie z oficerem prowadzącym udało mi się ustalić czego dotyczy postępowanie oraz, że sprawę nadzoruje Prokuratura Okręgowa w Bielsku-Białej .
Te informacje wystarczyły mi na zorientowanie się z kim powinienem prowadzić dalsze czynności.
PROKURATURA
Podczas rozmowy z prokuratorem dowiedziałem się, że klient podejrzewany jest o usiłowanie oszustwa a „sprawa jest rozwojowa” … Właśnie to sformułowanie używane przez policję i prokuratorów , tak naprawdę oznacza, że sprawa jest bardzo poważna i można spodziewać się wniosku o aresztowanie.
Dalsze czynności postanowiłem ustalić w ponownej rozmowie z zatrzymanym. Po ponownych kilkudziesięciu minutach umożliwiono mi spotkanie z klientem. Jak poprzednio i tym razem rozmowa obrońcy z zatrzymanym toczyła się w obecności policjantów (muszę stwierdzić, że prawo do prywatnej rozmowy z adwokatem w realiach polskiego wymiaru sprawiedliwości jest mitem ….). Tym razem zatrzymany przekazał mi więcej informacji, które mogłem wykorzystać próbując wyciągnąć go na wolność.
ZATRZYMANIE / ARESZTOWANIE / WOLNOŚĆ
Zgodnie z prawem każda osoba może być zatrzymana na nie dłużej niż 48 godzin, po upływie tego okresu zostaje wypuszczona na wolność lub oddana do dyspozycji sądu, który podejmuje decyzję o zastosowaniu tymczasowego aresztowania. Takie aresztowanie możliwe jest na maksymalnie 3 miesiąca, ale….. może być przedłużane kolejnymi decyzjami sądu.
Nie wchodząc w szczegóły policja przedstawiła zatrzymanemu m.in. zarzuty oszustwa. Następnie przystąpiła do przesłuchania. Podejrzany wyparł się wszystkiego i przedstawił mniej lub bardziej wiarygodną wersję wydarzeń.
OBOWIĄZKI ADWOKATA
Zadaniem adwokata podczas przesłuchania to uważne śledzenie, co klient mówi i w odpowiednim momencie reagowanie. Podejrzany ma prawo do odmowy wyjaśnień, odpowiedzi na pytanie a także przedstawienia wersji wydarzeń, która nie do końca jest prawdziwa. Moja głowa w tym, aby prezentowana wersja wydarzeń była możliwie najbardziej wiarygodna.
Na kolejny dzień przewidziano czynności w prokuraturze.
Prokurator, w „sprawach rozwojowych” zawsze ponownie przesłuchuje podejrzanego przed upływem 48 godzin od momentu zatrzymania. Zasadą jest, że zatrzymani przez kolejną dobę „miękną” i powiedzą prokuratorowi więcej, byleby tylko odzyskać wolność.
Podobnie jak poprzednio, rola obrońcy podczas przesłuchania w prokuraturze polega na bacznym pilnowaniu praw podejrzanego. W szczególności by w toku procesu karnego były przestrzegane. Ważne jest, by w odpowiednim momencie przerywać przesłuchanie (zakłócać je). Ma to na celu zapobiegnięcie by podejrzany nie powiedział za dużo. Może to dać pretekst do postawienia kolejnych zarzutów.
W naszej „rozwojowej sprawie” klient odmówił współpracy z organami wymiaru sprawiedliwości. Niestety dało to podstawę prokuratorowi do skierowania wniosku o tymczasowe aresztowanie do sądu.
DECYZJA SĄDU
Po około 3 godzinach ponownie spotkałem się z klientem, tym razem w sądzie.
Podczas posiedzenia aresztowego obrońca ma za zadanie przekonać sąd, że przesłanki tymczasowego aresztu w realiach tej konkretnej sprawy nie zostały spełnione lub zachodzą negatywne przesłanki procesowe warunkujące konieczność zastosowania łagodniejszych środków zapobiegawczych niż tymczasowe aresztowanie.
W opisywanym przypadku powoływałem się na negatywną przesłankę tymczasowego aresztowania. Mianowicie ustalenie, iż tymczasowy areszt pociągałby wyjątkowo ciężkie skutki dla najbliższej rodziny podejrzanego. Podejrzany utrzymuje samotnie czwórkę swoich i przysposobionych małoletnich dzieci. Dodatkowo argumentowałem, że zastosowanie poręczenia majątkowego i poręczenia organizacji społecznej (z zarządem której spotkałem się w międzyczasie). Organizacja społeczna gwarantuje, że podejrzany stawi się na każde wezwanie prokuratora i policji jest wystarczające do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.
Przyznaje, że decyzje podejmowane przez sąd podczas posiedzeń aresztowych należą do jednych z najmniej przewidywalnych, ale najważniejszych dla moich klientów. Tym razem sąd nie zgodził się z prokuratorem i uznał moje argumenty – klient musi zostać niezwłocznie wypuszczony na wolność , wobec faktu, że upłynęło już 48 godzin od momentu zatrzymania.
To ważne zwycięstwo, ale to tylko pierwszy etap w szeregu działań jakie mnie jeszcze czekają w tym procesie karnym. Tym bardziej, że prokurator zapowiedział odwołanie. Zatem ciąg dalszy w przyszłym tygodniu…
***
Odpowiedzi na pytanie co zrobić w sytuacji, gdyby sąd zastosował tymczasowe aresztowanie znajdziecie na moim blogu „obronną ręką w sprawie karnej” – https://www.facebook.com/sprawykarne/posts/450450075763130?__tn__=K-R
Zapraszam również na moją stronę na facebooku @sprawykarne.
***
Photo by Matt Popovich and Robert Hickerson on Unsplash.com
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }