Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2023 roku Trybunał Konstytucyjny zwany TK Julii Przyłębskiej orzekł, że przepis wprowadzający zawieszenie biegu terminu przedawnienia karalności za przestępstwa i przestępstwa skarbowe w czasie COVID-19 jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Terminy przedawnienia biegły zatem dalej. Oznacza to, że osoby wobec których termin przedawniania wykonania kary został w okresie pandemii zawieszony o ponad 3 lata , mogą te 3 lata doliczyć do okresu przedawnienia kary. Dla tych osób to dobra wiadomość 🙂
COVID-19 – Stan epidemii i zagrożenia epidemicznego – terminy
Warto przypomnieć, że stan zagrożenia epidemicznego w związku z COVID-19 został ogłoszony 14 marca 2020 r. Stan zagrożenia epidemicznego został odwołany 20 marca 2020 r. w związku z ogłoszeniem tego samego dnia stanu epidemii. Stan epidemii został odwołany 16 maja 2022 r., od tego dnia obowiązywał natomiast stan zagrożenia epidemicznego, który został odwołany dopiero 1 lipca 2023 r.
Konstytucyjność zawieszenia biegu terminu przedawnienia karalności
Pytanie dotyczyło konstytucyjności art. 15zzr1 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
15zzr1 ust. 1 W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 6 miesięcy po ich odwołaniu nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.
Jeden z sądów rejonowych w postępowaniu wykonawczym nabrał wątpliwości co do konstytucyjności przepisu ustawy covidowej i zadał pytanie prawne TK. Wątpliwości dotyczyły daty końcowej zawieszenia przedawnienia karalności i wykonania kary.
Przepis ustawy covidowej zawieszający bieg terminu przedawnienia tworzy w istocie instytucję „zawieszenia przedawnienia na czas nieokreślony”, godząc przez to w obywatelskie poczucie przewidywalności i pewności prawa, co prowadzi do jego niezgodności z art. 2 Konstytucji RP.
Oceniany pod kątem konstytucyjności przepis został dodany do tzw. ustawy covidowej z dniem 27 czerwca 2021 roku.Ustawodawca spostrzegł swój błąd i przed ogłoszeniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego został uchylony z dniem 1 października 2023 roku.
Gdy dojdzie do przedawnienia, niemożliwe jest wymierzenie jakiejkolwiek kary lub jakiegokolwiek środka karnego, choć czyn taki nadal jest przestępstwem. W okresie obowiązywania niekonstytucyjnego przepisu mógł być on stosowany w licznych sprawach karnych jak i karnoskarbowych, co oznaczało nieuzasadnione zawieszenie biegu przedawnienia – gdyby nie niekonstytucyjne przepisy karalność by się przedawniła.
WZNOWIENIE POSTĘPOWAŃ
Na skutek wyroku TK osoby, wobec których rozstrzygnięto w oparciu o niekonstytucyjny przepis tj.:
- skazani, którym przedawniło się wykonanie kary i pomimo tego odbyli karę lub część kary albo;
- oskarżeni / podejrzani, wobec których doszło do przedawnienia karalności i pomimo tego wydano wobec nich wyroki skazujące;
mogą składać w sądzie skargę o wznowienie postępowania karnego /karnego wykonawczego i domagać się umorzenia postępowania , a jeżeli niesłusznie odbyli karę mogą dochodzić od Skarbu Państwa odszkodowania.
***************************************
Nieco informacji oraz sam wzór wniosku o wstrzymanie kary znajdziesz w tym wpisie.
Inne wpisy na blogu:
CZY NIELETNI ODPOWIE ZA PRZESTĘPSTWO?
STAN PO UŻYCIU ALKOHOLU A STAN NIETRZEŹWOŚCI, CZYLI JAK NIE STRACIĆ PRAWA JAZDY
TALON NA PACZKĘ DO ARESZTU ŚLEDCZEGO
oraz odsłuchania podcastu „krąg przestępstwa” i „anatomia przestępstwa„:
KRĄG PRZESTĘPSTWA #7 świadek koronny
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }